Incipit
℣. Deus ✠ in adiutórium meum inténde.
℟. Dómine, ad adiuvándum me festína.
Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Allelúia.
|
Początek
℣. Boże, ✠ wejrzyj ku wspomożeniu memu.
℟. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu.
Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Alleluja.
|
Hymnus
Iam lucis orto sídere,
Deum precémur súpplices,
Ut in diúrnis áctibus
Nos servet a nocéntibus.
Linguam refrénans témperet,
Ne litis horror ínsonet:
Visum fovéndo cóntegat,
Ne vanitátes háuriat.
Sint pura cordis íntima,
Absístat et vecórdia;
Carnis terat supérbiam
Potus cibíque párcitas.
Ut, cum dies abscésserit,
Noctémque sors redúxerit,
Mundi per abstinéntiam
Ipsi canámus glóriam.
Deo Patri sit glória,
Eiúsque soli Fílio,
Cum Spíritu Paráclito,
Nunc et per omne sǽculum.
Amen.
|
Hymn
Gdy już wzeszła gwiazda światła,
Kornie prośmy Boga,
By w czynnościach dziennych
Zachował nas od szkody.
Niech powściągając miarkuje język,
By nie rozbrzmiewała groza waśni:
Niechaj życzliwie chroni wzrok nasz,
By się nie poił próżnością.
Niech czyste będzie wnętrze serca,
I niech odstąpi nierozum;
Niechaj hardość ciała skruszy
Skąpość napoju i pokarmu.
Abyśmy, gdy dzień przejdzie,
A kolejność znów sprowadzi noc,
Czyści przez wstrzemięźliwość
Śpiewali mu chwałę.
Bogu Ojcu niechaj będzie chwała,
I jedynemu jego Synowi,
Wraz z Duchem Pocieszycielem,
Teraz i po wszystek wiek.
Amen.
|
Psalmi {Psalmi Dominica, antiphonæ Votiva}
Ant. Domum tuam, Dómine, * decet sanctitúdo in longitúdinem diérum.
Psalmus 53 [1]
53:3 Deus, in nómine tuo salvum me fac: * et in virtúte tua iúdica me.
53:4 Deus, exáudi oratiónem meam: * áuribus pércipe verba oris mei.
53:5 Quóniam aliéni insurrexérunt advérsum me, et fortes quæsiérunt ánimam meam: * et non proposuérunt Deum ante conspéctum suum.
53:6 Ecce enim, Deus ádiuvat me: * et Dóminus suscéptor est ánimæ meæ.
53:7 Avérte mala inimícis meis: * et in veritáte tua dispérde illos.
53:8 Voluntárie sacrificábo tibi, * et confitébor nómini tuo, Dómine: quóniam bonum est:
53:9 Quóniam ex omni tribulatióne eripuísti me: * et super inimícos meos despéxit óculus meus.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
|
Psalmy {Psalmy niedzielne, antyfony Wotywa}
Ant. Domowi Twemu, Panie, * przystoi świątobliwość na długość dni.
Psalm 53 [1]
53:3 Boże, w imię twoje zbaw mię: * a w mocy twojéj sądź mię.
53:4 Boże, wysłuchaj modlitwę moję: * przyjmij w uszy słowa ust moich.
53:5 Albowiem obcy powstali przeciwko mnie: a mocarze szukali dusze mojéj: * a nie kładli Boga przed oczyma swemi.
53:6 Bo oto Bóg mię podpomaga: * a Pan jest obrońcą dusze mojéj.
53:7 Odwróć złe na nieprzyjaciele moje: * a zatrać je według prawdy twojéj.
53:8 Dobrowolnie będę ofiarował tobie, * i będę wyznawał imieniowi twemu; albowiem dobre jest.
53:9 Bo ze wszelkiego utrapienia wyrwałeś mię: * a oko moje wzgardziło nieprzyjacioły moje.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
|
Psalmus 118(1-16) [2]
118:1 (Aleph) Beáti immaculáti in via: * qui ámbulant in lege Dómini.
118:2 Beáti, qui scrutántur testimónia eius: * in toto corde exquírunt eum.
118:3 Non enim qui operántur iniquitátem, * in viis eius ambulavérunt.
118:4 Tu mandásti * mandáta tua custodíri nimis.
118:5 Útinam dirigántur viæ meæ, * ad custodiéndas iustificatiónes tuas!
118:6 Tunc non confúndar, * cum perspéxero in ómnibus mandátis tuis.
118:7 Confitébor tibi in directióne cordis: * in eo quod dídici iudícia iustítiæ tuæ.
118:8 Iustificatiónes tuas custódiam: * non me derelínquas usquequáque.
118:9 (Beth) In quo córrigit adolescéntior viam suam? * In custodiéndo sermónes tuos.
118:10 In toto corde meo exquisívi te: * ne repéllas me a mandátis tuis.
118:11 In corde meo abscóndi elóquia tua: * ut non peccem tibi.
118:12 Benedíctus es, Dómine: * doce me iustificatiónes tuas.
118:13 In lábiis meis, * pronuntiávi ómnia iudícia oris tui.
118:14 In via testimoniórum tuórum delectátus sum, * sicut in ómnibus divítiis.
118:15 In mandátis tuis exercébor: * et considerábo vias tuas.
118:16 In iustificatiónibus tuis meditábor: * non oblivíscar sermónes tuos.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
|
Psalm 118(1-16) [2]
118:1 (Aleph) Błogosławieni niepokalani w drodze: * którzy chodzą w zakonie Pańskim.
118:2 Błogosławieni, którzy się pilno pytają o świadectwach jego: * szukają go ze wszystkiego serca.
118:3 Ci bowiem, którzy nieprawość czynią, * nie chodzili w drogach jego.
118:4 Tyś rozkazał * aby przykazania twego strzeżono bardzo.
118:5 Daj, Boże, aby się prostowały drogi moje, * ku strzeżeniu usprawiedliwienia twoich.
118:6 Tedy się nie zawstydzę, * gdy wejrzę we wszystkie rozkazania twoje.
118:7 Wyznawać ci będę w prostości serca: * przetóżem się nauczył sądów sprawiedliwości twojéj.
118:8 Sprawiedliwości twoich będę strzedz: * nie opuszczaj mię do końca.
118:9 (Beth) Czemże poprawia młody człowiek drogi swojéj? * Gdy zachowa mowy twoje.
118:10 Ze wszystkiego serca mego szukałem ciebie: * nie odpędzaj mię od mandatów twoich.
118:11 W sercu mojem skryłem słowa twoje: * abych nie grzeszył tobie.
118:12 Błogosławionyś jest, Panie: * naucz mię sprawiedliwości twoich.
118:13 Wargami mojemi, * opowiadałem wszystkie sądy ust twoich.
118:14 Kochałem się w drodze świadectw twoich, * jako we wszystkich bogactwach.
118:15 Będę się ćwiczył w rozkazaniach twoich: * i przypatrzę się drogom twoim.
118:16 Będę rozmyślał w sprawiedliwościach twoich: * nie zapomnę mów twoich.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
|
Psalmus 118(17-32) [3]
118:17 (Ghimel) Retríbue servo tuo, vivífica me: * et custódiam sermónes tuos:
118:18 Revéla óculos meos: * et considerábo mirabília de lege tua.
118:19 Íncola ego sum in terra: * non abscóndas a me mandáta tua.
118:20 Concupívit ánima mea desideráre iustificatiónes tuas, * in omni témpore.
118:21 Increpásti supérbos: * maledícti qui declínant a mandátis tuis.
118:22 Aufer a me oppróbrium, et contémptum: * quia testimónia tua exquisívi.
118:23 Étenim sedérunt príncipes, et advérsum me loquebántur: * servus autem tuus exercebátur in iustificatiónibus tuis.
118:24 Nam et testimónia tua meditátio mea est: * et consílium meum iustificatiónes tuæ.
118:25 (Daleth) Adhǽsit paviménto ánima mea: * vivífica me secúndum verbum tuum.
118:26 Vias meas enuntiávi, et exaudísti me: * doce me iustificatiónes tuas.
118:27 Viam iustificatiónum tuárum ínstrue me: * et exercébor in mirabílibus tuis.
118:28 Dormitávit ánima mea præ tǽdio: * confírma me in verbis tuis.
118:29 Viam iniquitátis ámove a me: * et de lege tua miserére mei.
118:30 Viam veritátis elégi: * iudícia tua non sum oblítus.
118:31 Adhǽsi testimóniis tuis, Dómine: * noli me confúndere.
118:32 Viam mandatórum tuórum cucúrri, * cum dilatásti cor meum.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Domum tuam, Dómine, decet sanctitúdo in longitúdinem diérum.
|
Psalm 118(17-32) [3]
118:17 (Gimel) Uczyń dobrze słudze twemu, ożyw mię: * a będę strzegł mów twoich.
118:18 Odsłoń oczy moje: * a przypatrzę się dziwom zakonu twego.
118:19 Jestem ja gościem na ziemi: * nie kryj przedemną mandatów twoich.
118:20 Pożądała dusza moja, żądać sprawiedliwości twoich, * na każdy czas.
118:21 Zgromiłeś pyszne: * przeklęci, którzy odstępują od mandatów twoich.
118:22 Oddal odemnie pohańbienie i wzgardę: * bom się badał o świadectwach twoich.
118:23 Bo i książęta siadały i przeciwko mnie mówiły: * ale sługa twój ćwiczył się w sprawiedliwościach twoich.
118:24 Bo i świadectwa twoje są rozmyślanie moje: * i sprawiedliwości twoje radą moją.
118:25 (Daleth) Przylgnęła do ziemie dusza moja: * ożyw mię według słowa twego.
118:26 Drogi moje rozpowiedziałem, i wysłuchałeś mię: * naucz mię sprawiedliwości twoich.
118:27 Naucz mię drogi sprawiedliwości twoich: * a będę się ćwiczył w cudach twoich.
118:28 Drzymała dusza moja od tęsknice: * posil mię w słowiech twoich.
118:29 Drogę nieprawości oddal odemnie: * a w zakonie twoim zmiłuj się nademną.
118:30 Obrałem drogę prawdy: * nie zapomniałem sądów twoich.
118:31 Przystałem do sądów twoich, Panie: * nie zawstydzaj mię.
118:32 Bieżałem drogą mandatów twoich, * gdyś rozszerzył serce moje.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Domowi Twemu, Panie, przystoi świątobliwość na długość dni.
|
Capitulum Responsorium Versus {Votiva}
1 Tim. 1:17
Regi sæculórum immortáli et invisíbili, soli Deo honor et glória in sǽcula sæculórum. Amen.
℟. Deo grátias.
℟.br. Christe, Fili Dei vivi, * Miserére nobis.
℟. Christe, Fili Dei vivi, * Miserére nobis.
℣. Qui ventúrus es in mundum.
℟. Miserére nobis.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Christe, Fili Dei vivi, * Miserére nobis.
℣. Exsúrge, Christe, ádiuva nos.
℟. Et líbera nos propter nomen tuum.
|
Kapitulum Responsorium Wers {Wotywa}
1 Tm 1:17
Królowi wieków nieśmiertelnemu, niewidzialnemu, samemu Bogu, cześć i chwała na wieki wieków. Amen.
℟. Bogu niech będą dzięki.
℟.br. Chryste, Synu Boga żywego, * Zmiłuj się nad nami.
℟. Chryste, Synu Boga żywego, * Zmiłuj się nad nami.
℣. Który przybywasz na świat.
℟. Zmiłuj się nad nami.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Chryste, Synu Boga żywego, * Zmiłuj się nad nami.
℣. Powstań, Chryste, wspieraj nas.
℟. I wyzwól nas dla imienia Twego.
|
Orationes
℣. Dómine, exáudi oratiónem meam.
℟. Et clamor meus ad te véniat.
Orémus.
Dómine Deus omnípotens, qui ad princípium huius diéi nos perveníre fecísti: tua nos hódie salva virtúte; ut in hac die ad nullum declinémus peccátum, sed semper ad tuam iustítiam faciéndam nostra procédant elóquia, dirigántur cogitatiónes et ópera.
Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum: qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.
℟. Amen.
℣. Dómine, exáudi oratiónem meam.
℟. Et clamor meus ad te véniat.
℣. Benedicámus Dómino.
℟. Deo grátias.
|
Modlitwy
℣. Panie, wysłuchaj modlitwy mojej.
℟. A wołanie moje niech do Ciebie przyjdzie.
Módlmy się.
Panie Boże wszechmogący, który bezpiecznie nas doprowadziłeś do początku dnia dzisiejszego: ochraniaj nas dzisiaj Swą mocą; abyśmy się tego dnia nie skłonili do żadnego grzechu, ale zawsze kierowali swoje myśli i uczynki do czynienia twojej sprawiedliwości.
Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna: który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg, przez wszystkie wieki wieków.
℟. Amen.
℣. Panie, wysłuchaj modlitwy mojej.
℟. A wołanie moje niech do Ciebie przyjdzie.
℣. Błogosławmy Panu.
℟. Bogu niech będą dzięki.
|
Martyrologium (anticip.)
Quarto Nonas Decémbris Luna sexta Anno Dómini 2019
Romæ pássio sanctæ Bibiánæ, Vírginis et Mártyris, quæ, sub Iuliáno Imperatóre sacrílego, ob Christum támdiu plumbátis cæsa est, donec rédderet spíritum.
Apud Forum Cornélii, in Æmília, natális sancti Petri, Epíscopi Ravennátis, Confessóris et Ecclésiæ Doctóris, cognoménto Chrysólogi, doctrína et sanctitáte célebris. Ipsíus tamen festum prídie Nonas huius mensis recólitur.
In Sanciáno, Sinárum ínsula, item natális sancti Francísci Xavérii, Sacerdótis e Societáte Iesu et Confessóris, Indiárum Apóstoli, géntium conversióne, donis et miráculis clari; qui plenus méritis et labóribus obdormívit in Dómino. Ipsum beátum virum Pius Décimus, Póntifex Máximus, cæléstem sodalitáti et óperi Propagándæ Fídei Protectórem elégit atque constítuit; Pius vero Papa Undécimus peculiárem ómnibus Missiónibus Patrónum dedit et confirmávit. Eius autem festívitas, iussu Alexándri Papæ Séptimi, sequénti die celebrátur.
Romæ sanctórum Mártyrum Eusébii Presbýteri, Marcélli Diáconi, Hippólyti, Máximi, Adriæ, Paulínæ, Neónis, Maríæ, Martánæ et Auréliæ; qui omnes in persecutióne Valeriáni, sub Secundiáno Iúdice, martýrium complevérunt.
Item Romæ sancti Pontiáni Mártyris, cum áliis quátuor.
In Africa natális sanctórum Mártyrum Sevéri, Secúri, Ianuárii et Victoríni; qui ibídem martýrio coronáti sunt.
Aquiléiæ sancti Chromátii, Epíscopi et Confessóris.
Verónæ sancti Lupi, Epíscopi et Confessóris.
Edéssæ, in Sýria, sancti Nonni Epíscopi, cuius précibus Pelágia pǽnitens ad Christum convérsa est.
Tróade, in Phrýgia, sancti Silváni Epíscopi, miráculis clari.
Bríxiæ sancti Evásii Epíscopi.
℣. Et álibi aliórum plurimórum sanctórum Mártyrum et Confessórum, atque sanctárum Vírginum.
℟. Deo grátias.
|
Martyrologium (anticip.)
Roku Pańskiego 2019
Dnia 2-go grudnia w Rzymie męczeństwo św. Bibianny, Dziewicy, którą za panowania Juliana Odstępcy tak długo biczowano kulkami ołowianymi, aż wreszcie wyzionęła ducha.
Pod Imolą dzień zgonu św. Piotra Chryzologa, Biskupa Rawenny, odznaczonego uczonością i świętością.
Na wyspie Sancian w pobliżu Chin uroczystość św. Franciszka Ksawerego z Towarzystwa Jezusowego, Apostoła Indii. Nawrócił on wiele ludów pogańskich, będąc obdarzony mocą czynienia cudów, oraz innymi darami nadprzyrodzonymi.
W Rzymie śmierć męczeńska św. Euzebiusza, Kapłana, św. Marcela, Diakona i św. Hipolita, Maksyma, Adrii, Pauliny, Neony, Marii, Martany i Aurelii, wszyscy oni w prześladowaniu Waleriańskim wywalczyli nagrodę zwycięstwa.
Tamże pamiątka św. Poncjana z 4 towarzyszami.
W Afryce dzień zgonu św. Sewera, Sekurusa, Januariusza i Wiktoryna, Męczenników, straconych w prześladowaniu wandalskim.
W Akwilei uroczystość św. Chromacjusza, Biskupa i Wyznawcy.
W Weronie uroczystość św. Lupusa, Biskupa i Wyznawcy.
W Edessie uroczystość świętego Nonnusa, Biskupa, na którego modlitwę nawróciła się święta Pelagia, Pokutnica.
W Troas we Frygii pamiątka św. Sylwana, Biskupa, słynnego z daru cudów.
W Bresci św. Ewazjusza, Biskupa.
℣. I gdzie indziej wielu świętych Męczenników i Wyznawców oraz świętych Dziewic.
℟. Bogu niech będą dzięki.
|
℣. Pretiósa in conspéctu Dómini.
℟. Mors Sanctórum eius.
Sancta María et omnes Sancti intercédant pro nobis ad Dóminum, ut nos mereámur ab eo adiuvári et salvári, qui vivit et regnat in sǽcula sæculórum.
℟. Amen.
℣. Deus in adiutórium meum inténde.
℟. Dómine, ad adiuvándum me festína.
℣. Deus in adiutórium meum inténde.
℟. Dómine, ad adiuvándum me festína.
℣. Deus in adiutórium meum inténde.
℟. Dómine, ad adiuvándum me festína.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
|
℣. Cenna jest w oczach Pana.
℟. Śmierć świętych Jego.
Święta Maryja i wszyscy święci niech się wstawiają za nami u Pana, abyśmy zasłużyli na Jego pomoc i zbawienie, który żyje i króluje na wieki wieków. ℟. Amen.
℣. Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu.
℟. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu.
℣. Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu.
℟. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu.
℣. Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu.
℟. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
|
Kýrie, eléison. Christe, eléison. Kýrie, eléison.
« Pater Noster » dicitur secreto usque ad « Et ne nos indúcas in tentatiónem: »
Pater noster, qui es in cælis, sanctificétur nomen tuum: advéniat regnum tuum: fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra. Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie: et dimítte nobis débita nostra, sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris:
℣. Et ne nos indúcas in tentatiónem:
℟. Sed líbera nos a malo.
℣. Réspice in servos tuos, Dómine, et in ópera tua, et dírige fílios eórum.
℟. Et sit splendor Dómini Dei nostri super nos, et ópera mánuum nostrárum dírige super nos, et opus mánuum nostrárum dírige.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Orémus.
Dirígere et sanctificáre, régere et gubernáre dignáre, Dómine Deus, Rex cæli et terræ, hódie corda et córpora nostra, sensus, sermónes et actus nostros in lege tua, et in opéribus mandatórum tuórum: ut hic et in ætérnum, te auxiliánte, salvi et líberi esse mereámur, Salvátor mundi:
Qui vivis et regnas in sǽcula sæculórum.
℟. Amen.
|
Kyrie elejson. Chryste, elejson. Kyrie, elejson.
Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się imię Twoje: przyjdź królestwo Twoje: bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj: i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom:
℣. I nie wódź nas na pokuszenie:
℟. Ale nas zbaw ode złego.
℣. Wejrzyj na sługi Swoje, Panie, i na dzieła Twoje, i prowadź ich dzieci.
℟. I niech jasność Pana Boga naszego będzie nad nami, i prowadź pracę rąk naszych, i dzieła rąk naszych prowadź.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Módlmy się.
Panie Boże, królu nieba i ziemi, racz dzisiaj prowadzić i uświęcać, władać i kierować, serca i ciała nasze, zmysły, słowa i czyny nasze według prawa Twojego, i według przykazań Twoich: abyśmy teraz i w wieczności, przez Ciebie wspierani, zasłużyli na zbawienie i wyzwolenie, Zbawicielu świata: Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.
℟. Amen.
|
℣. Iube, Dómine, benedícere.
Benedictio. Dies et actus nostros in sua pace dispónat Dóminus omnípotens. Amen.
Lectio brevis {Votiva}
Isa 33:2
Dómine, miserére nostri: te enim exspectávimus: esto brácchium nóstrum in mane, et salus nostra in témpore tribulatiónis.
℣. Tu autem, Dómine, miserére nobis.
℟. Deo grátias.
|
℣. Racz, Panie, pobłogosławić.
Błogosławieństwo. Dniem i czynami naszymi niech w swoim pokoju rozporządza Pan wszechmogący. Amen.
Czytanie krótkie {Wotywa}
Iz 33:2
Panie, zmiłuj się nad nami; bośmy cię czekali: bądź ramieniem naszem z poranku, a zbawieniem naszem czasu utrapienia.
℣. Ty zaś, Panie, zmiłuj się nad nami.
℟. Bogu niech będą dzięki.
|
Conclusio
℣. Adiutórium nóstrum ✠ in nómine Dómini.
℟. Qui fecit cælum et terram.
℣. Benedícite.
℟. Deus.
℣. Dóminus nos benedícat, ✠ et ab omni malo deféndat, et ad vitam perdúcat ætérnam. Et fidélium ánimæ per misericórdiam Dei requiéscant in pace.
℟. Amen.
|
Zakończenie
℣. Wspomożenie nasze ✠ w imieniu Pana.
℟. Który stworzył niebo i ziemię.
℣. Błogosław nam.
℟. Boże.
℣. Niech Pan nas błogosławi, ✠ i broni od wszelkiego zła, i doprowadzi do życia wiecznego. A dusze wiernych zmarłych przez miłosierdzie Boże niech odpoczywają w pokoju.
℟. Amen.
|